Category Archives: Αριστοτέλης

Ευδαιμονία

Κατά βάθος όλοι ξέρουμε ο καθένας ξεχωριστά τι είμαστε

Ξέρουμε τι είδος ανθρώπου είμαστε όσο και να υποδυόμαστε ακόμα και στον εαυτό μας ρόλους που για τον ένα ή τον άλλο ρόλο μάθαμε να παίζουμε, είτε γιατί τους είδαμε στην τηλεόραση είτε γιατί έτσι μας έμαθαν στο σπίτι στο σχολείο στην δουλειά κλπ

Πάντα πίστευα ότι ο άνθρωπος έχει έμφυτη την ανάγκη για αναζήτηση

Να ψάχνει τον ίδιο του τον εαυτό

Να ψάχνει για νέες εμπειρίες, να βιώνει να ζει και να ψάχνει ολοένα τον εαυτό του και τι είναι αυτό που θέλει στην ζωή του

Αυτό είναι το δαιμόνιο που έχουμε ο καθένας το ίδιο αλλά και διαφορετικό μέσα μας

Δεν το επιλέγουμε, απλά το φέρουμε μαζί μας και για να είμαστε όσο το δυνατόν ευτυχισμένοι είτε θα το ακολουθούμε είτε θα το αφήσουμε παραμελημένοι και απλά θα είμαστε μίζεροι

Ουσιαστικά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο παρά να ακολουθούμε το δαιμόνιο μας, αυτό που μας κάνει να είμαστε ευτυχισμένοι να είμαστε γεμάτοι

Είναι δυνατόν το δαιμόνιο να μας «πει» να κάνουμε κάτι κόντρα στους άλλους ή κάτι που θα βλάψει κάποιον ή κάποιους;

Έτι όπως το αντιλαμβάνομαι, το δαιμόνιο είναι κάτι που αφορά εμάς αποκλειστικά και κανέναν άλλο και δεν μπορεί να αφορά κάτι εκτός από εμάς και αυτό που μας δίνει δύναμη ενέργεια ευδαιμονία ευτυχία

Ευ δαιμονία, ο καλός δαίμονας,

ψάχνοντας τώρα να βρω τον ακριβή ορισμό της ευδαιμονίας βρήκα αυτό

http://alfeiospotamos.pblogs.gr/2013/11/h-efdaimonia-ston-aristotelh.html

aristo.jpg
 

«Το ανθρώπινο αγαθό πρέπει να έχει δύο χαρακτηριστικά. Πρέπει να είναι τελικό (τέλειον), κάτι που επιλέγεται πάντοτε προς χάρη του εαυτού του και ποτέ ως μέσο για την επιδίωξη άλλου σκοπού. 

Επίσης πρέπει να είναι αύταρκες, κάτι που από μόνο του καθιστά τη ζωή άξια επιλογής. 

Και τα δύο αυτά γνωρίσματα χαρακτηρίζουν την ευδαιμονία. 

Απομένει όμως να ρωτήσουμε τι είναι η ευδαιμονία. 

Ο Αριστοτέλης για να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα εισάγει την πλατωνική έννοια του έργου ή της λειτουργίας. Ουσιαστικά θέτει το ερώτημα, ποιο είδος ζωής παρέχει στον άνθρωπο τη μεγαλύτερη ικανοποίηση, αλλά, για να βρει την απάντηση, θεωρεί αναγκαίο να ρωτήσει ποια είναι η χαρακτηριστική λειτουργία του ανθρώπου. 

Το ερώτημα αυτό το δανείζεται από τις τέχνες, αλλά εκεί η απάντηση είναι απλή. Δεν είναι δύσκολο να διαπιστωθεί ότι η λειτουργία ενός αυλητού είναι να παίζει τον αυλό ή ότι η λειτουργία ενός πέλεκυ είναι να κόβει. 

Ακόμη και στα μέρη ενός ζωντανού σώματος -το μάτι ή το χέρι- εύκολα διακρίνεται ο προορισμός τους. Αντίθετα, δεν είναι εύκολο να λεχθεί ποιο είναι το έργο του ανθρώπου. 

Για να απαντήσει στο ερώτημα ο Αριστοτέλης εξετάζει ποιο έργο μπορεί να επιτελέσει μόνον ο άνθρωπος. 

Η αύξηση και η αναπαραγωγή είναι κοινή σε ανθρώπους, ζώα και φυτά, η αίσθηση είναι κοινή σε ανθρώπους και ζώα· επομένως, καμιά από αυτές τις λειτουργίες δεν μπορεί να χαρακτηρίζει ειδικά τον άνθρωπο. Αλλά, όπως διδαχθήκαμε στο Περί ψυχής σχετικά με τον άνθρωπο, σε αυτές τις λειτουργίες προστίθεται μια ανώτερη λειτουργία, που ο Αριστοτέλης την ονομάζει εδώ το λόγον έχον, «αυτό που έχει ορισμένο σχέδιο ή κανόνα». 

Σε αυτή τη δύναμη περιλαμβάνονται δύο υπολειτουργίες, μία που κατανοεί το σχέδιο και μία που το υπακούει. 

 

  • Η ζωή αυτής της λειτουργίας πρέπει να είναι η ευδαιμονία. 
  • Δεύτερον, η λειτουργία πρέπει να είναι ενέργεια και απλώς δύναμη. 
  • Τρίτον, πρέπει να είναι σύμφωνη με την αρετή ή, αν υπάρχουν περισσότερες αρετές, με την καλύτερη και τελειότερη από αυτές. 
  • Τέταρτον, πρέπει να εκδηλώνεται όχι μόνο για σύντομες χρονικές περιόδους, αλλά για ολόκληρη τη ζωή.»

[W.D. Ross, Αριστοτέλης, Μ.Ι.Ε.Τ.: Αθήνα 21993, σ.271-272]

ΠΗΓΗ

 

 

ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ

Στο έργο του Ηθικά Νικομάχεια ο Αριστοτέλης αναφέρθηκε διεξοδικά στο πιο μεγάλο αγαθό που επιδιώκουν οι άνθρωποι με τις πράξεις τους, δηλαδή στην ευδαιμονία, την οποία όρισε όχι ως ψυχική κατάσταση αλλά ως ενέργεια της ψυχής με τους κανόνες της τέλειας αρετής (ή ευδαιμονία έστι ψυχής ενέργεια τις κατ’ αρετήν τελείαν). 

Την ευδαιμονία, λοιπόν, κατά τον φιλοσόφο, την εξασφαλίζουν οι άνθρωποι μόνο με την κατάκτηση της αρετής και αυτή με την σειρά της πραγματώνεται μέσα από την καθημερινή συμπεριφορά και δράση τους, κάτι που καταδεικνύει ότι η αριστοτελική ηθική είναι προσανατολισμένη προς την ανθρώπινη πράξη και δεν αποτελεί ελεύθερη αναζήτηση γνώσης.

Ο λόγος για τον οποίο ο Αριστοτέλης αφιέρωσε τα Ηθικά Νικομάχεια στη μελέτη των αρετών δεν ήταν μόνο γιατί θεωρούσε πως μέσω αυτόν οι άνθρωποι θα γίνουν καλύτεροι ως άτομα, αλλά και επειδή η απόκτηση τους θα τους έκανε να λειτουργούν σωστά μέσα στην πόλιν, κάτι που ενδιέφερε ιδιαίτερα τους αρχαίους Έλληνες.

Ο στόχος της πόλεως, κατά τον Αριστοτέλη είναι η ευδαιμονία (-στοχάζεται- του κυριωτάτου πάντων των αγαθών). Επομένως, το υπέρτατο αγαθό για το άτομο ταυτίζεται με το υπέρτατο αγαθό για την πόλιν. Το άτομο επιτυγχάνει με τις πράξεις του την ευδαιμονία, μετ τις πράξεις του ως πολίτης θα επιτευχθεί και το υπέρτατο αγαθό για την πόλιν. 

Η τελευταία είναι ένα «όλον» που απαρτίζεται από πολίτες.

Η συμπεριφορά τους έχει πολιτικό περιεχόμενο και από τις πράξεις τους θα εξαρτηθεί αν ηπόλις θα οδηγηθεί στο επιδιωκόμενο «τέλος», στην ευδαιμονία.

Η συλλογική ευδαιμονία θα επιφέρει αναπόδραστα και την ατομική. αφού το «μέρος» (άτομο) βρίσκεται σε άμεση εξάρτηση από το «όλον» (πόλις).

 

Ευστάθιος Φανιάδης

ΠΗΓΗ

===================

Η ευδαιμονία ξεκινά από τον εαυτό μας περιστρέφεται γύρω από αυτόν αλλά πάντα ως ορίζοντα την ίδια την πόλη την κοινωνία στην οποία ζει και για την οποία για να είμαστε ευδαίμονες θα πρέπει να προσπαθούμε να κάνουμε καλύτερη

Η σύγχρονη κοινωνία μέσω των ερεθισμάτων που λαμβάνει σχεδόν αποκλειστικά από την τηλεόραση έχει αλλοτριώσει τελείως την έννοια της ευτυχίας και της επιτυχίας

Ο ατομικισμός είναι διάχυτος παντού και αποθεώνεται ακόμη και σήμερα

Τα μμε επιβάλλουν αυτή την ύψιστη αρχή

Ζήσε εσύ και άσε τους άλλους να πεθάνουν

live and let die

I pad

I phone

κλπ

λορεάλ γιατί μου αξίζει

Η ευτυχία εκλαμβάνεται ως κάτι που καταναλώνεται ατομικά

Ως κάτι προς κατανάλωση ούτως ή άλλως

Ως ένα προιόν που θα δώσει την ευτυχία

Την πρόσκαιρη ευτυχία

Και αφού το καταναλώσεις θα πρέπει να προχωρήσεις στο επόμενο προιόν

Στο επόμενο προιόν που θα σε κάνει ευτυχισμένο

Ακριβώς όπως τα ναρκωτικά τα οποία καταναλώνονται ατομικά και ουσιαστικά σε απομονώνουν από τους άλλους και καταναλώνεις την πρόσκαιρη ατομική χημική ευτυχία για όσο διάστημα διαρκεί η δράση του

εθίζεσαι σε αυτό και μετά δεν μπορείς χωρίς την δόση σου

Η ατομική κατανάλωση αξιών είναι το υπέρτατο αγαθό ή τουλάχιστον έτσι πλασάρεται από την τηλεόραση και τους πλασιέ της

Η κυπριακή τηλεόραση ιδίως τα τελευταία 20 χρόνια είναι ένα παρακμιακό υποπροιόν με ανθρώπους που δεν έχουν να πουν ουσιαστικά οτιδήποτε που να αφορά το συλλογικό

Εξαιρέσεις που υπάρχουν απλά επιβεβαιώνουν τον κανόνα

Απλά να αναφέρω ότι στο Σίγμα οι δημοσιογράφοι κλπ που υποτίθεται είναι εκεί για να μας ενημερώνουν ούτως ώστε να γνωρίζουμε τα δικαιώματα μας κλπ δεν πληρώνονται αλλά η διοίκηση τους δίνει …κουπόνια….

Το καλοκαίρι που μας πέρασε έγιναν κάποιες κινητοποιήσεις αλλά οι εργαζόμενοι έκαναν πίσω και πέρασε το δικό της εργοδοσίας και πλέον αυτοί από τους οποίους περιμένεις να ελέγχουν την εξουσία ούτε καν τα δικά τους δεν μπορούν να προστατεύσουν

Αυτά γίνονται παντού

Απλά αλλού, υπάρχουν άνθρωποι που αγωνίζονται

και εδώ υπάρχουν αλλά είναι απελπιστικά λίγοι

και αυτό έχει την εξήγηση του φυσικά

όπως επανειλημμένως γράφτηκε η Κύπρος πέρασε από την εποχή του αρότρου στην εποχή του διαστήματος μέσα σε 50 χρόνια

Οι πατεράδες μας οι παππούδες μας στα σπίτια τους δεν είχαν καν τουαλέτα ρεύμα και νερό και πλέον οι ίδιοι σήμερα 60χρονοι συν έχουν κινητό με κάμερα

δεν υπήρξε καμιά κοινωνική πολιτιστική πολιτική ζύμωση καμιά διαδικασία συλλογικού αγώνα και διεκδίκησης

και επαναλαμβάνω, οι όποιες εξαιρέσεις απλά επιβεβαιώνουν τον κανόνα

αυτό που ονομάζεται κυπριακό φυσικά και έπαιξε τον καταλυτικό ρόλο που δεν άφησε κανένα να απεγκλωβιστεί από τα όσα αυτό «προσέφερε» δηλαδή την χειραγώγηση την εσωτερική και το φρόνημα της μιζέριας του αιωνίως θύματος και του αγώνα της εξολόθρευσης του άλλου που είναι η προσωποποίηση του κακού

Η ιδεολογική αναπηρία που υπάρχει είναι άμεσο αποτέλεσμα αυτού του δεδομένου

Όλα γυρίζουν και στρέφονται σε αυτό ξανά και ξανά

Η αντίληψη αγώνα είναι ουσιαστικά μια καρικατούρα που είδαμε στην τηλεόραση πριν από 30 χρόνια και απλά επαναλαμβάνουμε τα ίδια ξανά και ξανά

Ακόμα και αυτό που εκλαμβάνεται ως αγώνας πέραν του κυπριακού και πάλι είναι κάτι που είδαμε στην τηλεόραση να γίνεται αλλού

Η ευδαιμονία αφορά τον εαυτό μας σε σχέση με την ενσωμάτωση του στο συλλογικό μέσω του οποίου θα είναι ευτυχισμένος και θα νοιώθει την ευδαιμονία

Δε νοείται ευδαιμονία ατομική αφού κανένας δεν ζει μόνος του εκτός και αν είναι τέρας ή θεός

3 Σχόλια

Filed under Αριστοτέλης, Ευδαιμονία