Αναδημοσίευση από την Φιλιστίνα
Λωρίδα της Γάζας, 22/3/2012, REUTERS/Ibraheem Abu Mustafa
Παρά τη γεωγραφική απόσταση τους, η Γάζα και η Νιγηρία είναι παρόμοιες σε πολλά επίπεδα. Η Νιγηρία είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς πετρελαίου στον κόσμο αλλά και μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Εκατοντάδες Νιγηριανοί πεθαίνουν ενώ προσπαθούν να αποκτήσουν μερικά λίτρα πετρελαίου για δική τους κατανάλωση, τη στιγμή που το πετρέλαιο ρέει ακριβώς μπροστά στα μάτια τους. Οι κάτοικοι της Γάζας, επίσης, υποφέρουν από ακραία φτώχεια, υψηλή ανεργία αλλά και θανάτους που οφείλονται στις συνεχείς διακοπές ρεύματος, παρά τα μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου στη Μεσόγειο Θάλασσα, μπροστά στα μάτια τους.
Με ισχυρές ενδείξεις εκτεταμένων αποθεμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου στα παλαιστινιακά εδάφη και στα νερά, η βρετανική ομάδα φυσικού αερίου (BG) και η Διεθνής Εταιρεία CCC απαίτησαν δικαιώματα φυσικού αερίου στην ανοικτή θάλασσα της Γάζας, σε μια 15ετή συμφωνία που υπεγράφη το 1999 με την Παλαιστινιακή Αρχή (ΠΑ). Το 2000, όταν άρχισαν οι εργασίες γεώτρησης, οι BG και CCC βρήκαν κοιτάσματα φυσικού αερίου κοντά στις ακτές της Γάζας, συμπεριλαμβανομένων της Θαλάσσιας Περιοχής 1 και των συνόρων της Γάζας.
Η Θαλάσσια Περιοχή 1 της Γάζας βρίσκεται εξ ολοκλήρου στα παλαιστινιακά χωρικά ύδατα, απέναντι από την πόλη της Γάζας, με αποθέματα που εκτιμώνται σε 28 δισ. κυβικά μέτρα. Το πεδίο των συνόρων της Γάζας βρίσκεται εντός της θαλάσσιας περιοχής, στα σύνορα μεταξύ της Λωρίδας της Γάζας και του Ισραήλ. Το αποθεματικό της εκτιμάται ότι είναι της τάξης των τριών δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων. Τα αποθέματα φυσικού αερίου της Γάζας εκτιμώνται σε 31 δισ. κυβικά μέτρα και αποτιμώνται σε πάνω από 6,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Παρά τα δισεκετομμύρια δολάρια από την εξόρυξη πετρελαίου, το 70% του λαού της Νιγηρίας ζει στη φτώχεια.Photograph: George Osodi/AP
Ένα άδικο συμβόλαιο για την παλαιστινιακή πλευρά
Σύμφωνα με πολλούς διεθνείς και περιφερειακούς παρατηρητές, η σύμβαση που υπογράφηκε μεταξύ της Παλαιστινιακής Αρχής και των εταιρειών ανάπτυξης έχουν επηρεάσει αρνητικά την παλαιστινιακή πλευρά, καθώς οι Παλαιστίνιοι έχουν στερηθεί τα δικαιώματά τους από την εκμετάλλευση του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, οι εταιρείες BG και CCC απόκτησαν δικαιώματα φυσικού αερίου και αποκλειστικά δικαιώματα για την εμπορία σε περίπτωση που ανακαλυφθούν αποθέματα. Οι δύο εταιρείες κατέχουν συνολικά το 90% της κυριότητας των αποθεμάτων (60% και 30% αντίστοιχα για τις BG και CCC), αφήνοντας μόνο το 10% στην παλαιστινιακή πλευρά.
Η σύμβαση αυτή προκάλεσε τις υποψίες όσον αφορά τη διαφάνεια στη χορήγηση αποκλειστικών δικαιωμάτων για την BG, χωρίς να έχει διεξαχθεί κανένας ανοικτός διαγωνισμός μαζί με άλλους υποψήφιους, καθώς και για το χαμηλό ποσοστό που διατίθεται στην παλαιστινιακή πλευρά. Οι επενδυτές έχουν μέχρι στιγμής επενδύσει περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια σε εργασίες εξερεύνησης. Η συνολική επένδυση αναμένεται να ανέλθει σε 800 εκατομμύρια δολάρια, ενώ οι αποδόσεις των δύο εταιρειών προβλέπεται να φθάσουν στα 4 δισεκατομμύρια δολάρια – καθιστώντας το ποσοστό απόδοσης της επένδυσης σε πάνω από 450%.
Για άλλη μια φορά: η πολιτική έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία και στην ανάπτυξη
Όταν τα αποθέματα φυσικού αερίου ανακαλύφθηκαν το 2000, ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Γιάσερ Αραφάτ πραγματοποίησε ειδική τελετή για την περίσταση η οποία έδωσε στους Παλαιστίνιους την ελπίδα ότι η πατρίδα τους θα ευδοκιμήσει και θα ενταχθεί στις χώρες του Κόλπου ως ένας σημαντικός εξαγωγέας φυσικού αερίου. Αλλά γρήγορα οι Παλαιστίνιοι διαπίστωσαν ότι η κατάστασή τους είναι παρόμοια με εκείνη της Νιγηρίας, όσον αφορά τη στέρηση των ίδιων τους των πόρων.
Η Γάζα δεν μπόρεσε να εκμεταλλευτεί σωστά τις δικές του πηγές φυσικού αερίου, λόγω των πολιτικών και οικονομικών εμποδίων με το Ισραήλ, και λόγω της εσωτερικής διαίρεσης και της απουσίας νομοθετικού ελέγχου.
Το Ισραήλ έχει καταφέρει να είναι ο μοναδικός αγοραστής του παλαιστινιακού αερίου, θέτοντας τους δικούς του όρους σε οποιαδήποτε συμφωνία πώλησης. Έχει προσφερθεί να πουλήσει το Παλαιστινιακό αέριο σε πολύ χαμηλές τιμές σε σχέση με τις διεθνείς τιμές, ενώ παράλληλα αναπτύσσει τις ναυτικές δυνάμεις της στους τομείς του φυσικού αερίου, για να εξασφαλίσει την ασφάλεια των εργαζομένων και του εξοπλισμού τους. Σημαντικό είναι επίσης ότι το Ισραήλ επωφελείται από την έλλειψη της τεχνικής και στρατιωτικής δυνατότητας από την πλευρά των Παλαιστινίων, δεδομένου ότι τα κοιτάσματα φυσικού αερίου βρίσκονται σε απόσταση περίπου 20 μιλίων από τις ακτές της Γάζας και σε βάθος 2000 πόδια.
Άλλο ένα εμπόδιο για τους Παλαιστίνιους, στην πώληση του φυσικού αερίου τους, ήταν ο Αριέλ Σαρόν. Ο τότε πρωθυπουργός του Ισραήλ απαίτησε να αντληθεί το φυσικό αέριο από τη Γάζα προς τα λιμάνια του Ισραήλ μέσω υποθαλάσσιων αγωγών αντί καναλιών στο έδαφος, πράγμα που σημαίνει ότι οι Παλαιστίνιοι δεν θα είναι σε θέση να ελέγξουν τους ενεργειακούς πόρους τους. Να σημειώσουμε ότι το φυσικό αέριο είναι ζωτικής σημασίας για την ισραηλινή οικονομία.
Εν τω μεταξύ, ο Αραφάτ επέμενε να γίνεται η μεταφορά του φυσικού αερίου στη Γάζα και στη συνέχεια να αντλείται μέσω αγωγών στο Ισραήλ, σε μια κίνηση που αποσκοπούσε να τονίσει την παλαιστινιακή κυριαρχία πάνω στους ίδιους τους πόρους της, και να επιτρέψει στους Παλαιστίνιους να χρησιμοποιούν αυτούς τους πόρους για την παραγωγή ηλεκτρισμού και για την κάλυψη της εγχώριας βιομηχανίας και των αναγκών τους.
Ο μόνος σταθμός ηλεκτρικής ενέργειας στη Γάζα, που δραστηριοποιείται στη βιομηχανία καυσίμων ανήκει στην εταιρεία CCC και άλλους επενδυτές. Ο σταθμός ηλεκτρικής ενέργειας έχει σχεδιαστεί για να λειτουργεί με φυσικό αέριο σε μεταγενέστερα στάδια.
Οι διαπραγματεύσεις για τις τιμές του φυσικού αερίου χάλασαν λόγω των διαφορών και λόγω της έκρηξης της δεύτερης Ιντιφάντα το Σεπτέμβριο του 2000, μαζί με το θάνατο του Αραφάτ και το παρατεταμένο κώμα του Σαρόν. Εκείνη την εποχή, το Ισραήλ χρειαζόταν έναν εναλλακτικό προμηθευτή φυσικού αερίου, έτσι υπέγραψε συμφωνία με την αιγυπτιακή κυβέρνηση να παρέχει φυσικό αέριο στο Ισραήλ για τα επόμενα 20 χρόνια. Η σύμβαση καταγγέλθηκε πέρυσι υπό την πίεση της αιγυπτιακής επανάστασης και υπό το φως των αθέμιτων όρων της για την αιγυπτιακή πλευρά, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες.
Μια νέα αρχή για τις διαπραγματεύσεις
Λόγω της ανάγκης της Ισραηλινής οικονομίας για φυσικό αέριο, έτσι ώστε να στηριχθεί η ανάπτυξή που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια, το Ισραήλ έχει ανανεώσει τις διαπραγματεύσεις για την αγορά του φυσικού αερίου των Παλαιστινίων. Η νέα ισραηλινή στρατηγική βασίζεται σε τρία βασικά σημεία. Κατ ‘αρχάς, το Ισραήλ επιδιώκει να αποφύγει την παλαιστινιακή πλευρά, εκπροσωπούμενη από το Ταμείο Επενδύσεων, το οποίο παρακολουθεί τις επενδύσεις της Παλαιστινιακής Αρχής. Το Ισραήλ περιόρισε τις διαπραγματεύσεις του με την BG με το πρόσχημα ότι η Χαμάς ελέγχει τη Γάζα και τις ακτές της. Δεύτερον, το Ισραήλ φρόντισε να πάρουν οι Παλαιστίνιοι το μερίδιό τους από τη συμφωνία, με τη μορφή υπηρεσιών, πράγμα που σημαίνει ότι η Χαμάς ή ακόμα και η ΠΑ δεν θα επωφεληθούν από τα κέρδη. Τρίτον, η ισραηλινή κυβέρνηση προσπάθησε επίσης να μεταφέρει φυσικό αέριο από τους ναυτιλιακούς τομείς της Γάζας μέσω υποθαλάσσιων αγωγών στα ισραηλινά λιμάνια, που σημαίνει ότι έχουν τον πλήρη έλεγχο του παλαιστινιακού φυσικού αερίου.
Η άνοδος της Χαμάς στην εξουσία ήταν άλλος ένας παράγοντας στην Παλαιστινιακή εξίσωση του φυσικού αερίου. Το ισλαμιστικό κίνημα, που για πρώτη φορά ήρθε στην εξουσία τον Ιούλιο του 2006, δεν ενδιαφερόταν για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου εκείνη τη στιγμή. Ήξερε πολύ καλά ότι ήταν πέρα από τον έλεγχό της, δεδομένου ότι δεν ήταν εντός του εύρους των πυραύλων της εκείνη την εποχή.
Το 2007, ωστόσο, η Χαμάς κατέλαβε τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας. Το κίνημα έχει καταφέρει να αυξήσει τις δυνατότητες των πυραύλων της παρουσιάζοντας τους νέους μεγάλου βεληνεκούς πυραύλων της, που μπορούν να φτάσουν στόχους πάνω από 50 μίλια μακριά. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι τα πεδία φυσικού αερίου βρίσκονται περίπου 20 μίλια από τις ακτές της Γάζας. είναι τώρα στο υποτιθέμενο φάσμα των πυραύλων της Χαμάς. Οποιαδήποτε συμφωνία για την πώληση του φυσικού αερίου των Παλαιστινίων έγινε ακόμη πιο περίπλοκη υπό το φως του Παλαιστινιακού διαχωρισμού, γεγονός που καθιστά τη συμφιλίωση επείγουσα προϋπόθεση, όχι μόνο για την ειρηνευτική διαδικασία, αλλά και για την επίτευξη της ανάπτυξης, την καταπολέμηση της φτώχειας και της ανεργίας αλλά και τη διευκόλυνση της οικονομικής κρίσης της Παλαιστινιακής Αρχής.
Ο Ομάρ Σαμπάν είναι ο ιδρυτής και διευθυντής του Palthink for Strategic Studies. Είναι ένας ανεξάρτητος ερευνητής και αναλυτής που ειδικεύεται στα Παλαιστινιακά ζητήματα και στην αραβο-ισραηλινή σύγκρουση, και γράφει για τις εξελίξεις στην Παλαιστίνη και τον αραβικό κόσμο.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2013/03/gaza-oil-fields.htmlixzz2N2yc7zeS #
-osr- τίποτε δεν χαρίζεται..... όλα κερδίζονται μόνο όταν τα διεκδικούμε και τα θέλουμε αληθινά 